Trò chơi Im lặng – Silence game trong giáo dục Montessori – Dịch từ sổ tay của bà Montessori

Là một bài tập rất quan trọng trong việc thúc đẩy sự chú ý của trẻ vào những bài học về âm thanh. Bài tập này đối ngược với tất cả những cố gắng trong giáo dục hiện nay, bài tập này không cố gắng tạo ra, mà loại bỏ, càng nhiều càng tốt tất cả âm thanh khỏi môi trường.

Bài tập Im lặng đã được ứng dụng ở nhiều nơi, thậm chí cả ở những trường nơi mà họ không hề áp dụng phương pháp Montessori. Bởi tác dụng thực tế trên kỷ luật của trẻ mà nó mang lại.

Đứa trẻ được dạy “không được chuyển động”; để hạn chế tất cả những kích thích vận độngtừ bất cứ nguồn nào, và để dẫn trẻ tới trạng thái “bất động”. Việc dẫn dắt trẻ để trẻ kiểm soát tất cả các chuyển động của mình là rất cần thiết.

Giáo viên, không giới hạn bản thân mình vào câu nói: “Ngồi ngoan”, cô nên cho trẻ thấy ví dụ thực tế từ chính cô, cho chúng thấy cô ngồi yên như thế nào, với đôi bàn chân đặt yên, cơ thể yên, đôi tay yên, đầu yên. Hoạt động thở cũng nên được thực hiện im lặng nhất có thể

Trẻ cũng cần được dạy làm sao để thực hiện thành công bài học này. Điều kiện nền tảng là tìm một tư thế thoải mái, một tư thế cân bằng. Khi trẻ ngồi, trẻ cần ngồi thoải mái dù là trên ghế hay trên sàn. Khi sự bất động khởi phát, căn phòng cần tối lại, hoặc là trẻ sẽ che mắt mình lại bằng đôi bàn tay.

Rất dễ thấy rằng trẻ có một sự hứng thú lớn với “Sự yên lặng”; như thể có phép thuật khiến bọn trẻ từ bỏ cơ thể mình: Trẻ giống như đang bị gói lại trong chánh niệm. Từng chút một, từng đứa trẻ, quan sát bản thân mình, và trở nên ngày càng tĩnh hơn. Sự im lặng trở nên sâu hơn, cho tới khi trở thành tuyệt đối và có thể cảm nhận, giống như ánh hoàng hôn dần chuyển sắc đậm khi Mặt trời lặn xuống.

Và rồi có những âm thanh nho nhỏ, trước đó chưa từng được chú ý: Tiếng tích tắc của đồng hồ, tiếng kêu của chú chim sẻ ngoài vườn. Thế giới trở nên ngập tràn những âm thanh “không nghe được”, xâm chiếm cái sự im lặng mà không làm xáo trộn nó. Giống như những ngôi sao lấp lánh trong bóng đêm mà không xua đuổi đi bóng đêm. Nó giống như khám phá ra một thế giới đang nghỉ ngơi. Khoảnh khắc này là xế chiều của thế giới với những ồn ào, và xáo trộn đè nặng lên tâm hồn. Những tâm hồn được tự do, mở ra như tràng hoa của cây hoa bìm bịp

Tạm rời bỏ những ẩn dụ và thế giới lý luận sang một bên, hãy hồi tưởng lại những cảm xúc ngập tràn trong ta mỗi khi hoàng hôn đến, khi tất cả những ấn tượng sống động ban ngày, ánh sáng và tiếng ồn chợt trở nên im lặng. Đó không phải là chúng ta đã bỏ lỡ mất thời gian ban ngày, mà là do tinh thần của ta đang mở rộng. Nó trở nên nhạy cảm hơn với những diễn biến của cảm xúc, mạnh mẽ và kiên quyết, hay biến đổi và thanh bình.

"Chàng thủ khao khát trong giờ phút
Trái tim chàng nên dịu dàng nhạy cảm."
(Dante, trích Thần Khúc)

Bài tập Im lặng kết thúc bằng tiếng gọi tên của học sinh. Giáo viên hoặc một trong những đứa trẻ sẽ đứng sau lớp học, hoặc ở cánh phòng kế bên, gọi thầm tên của những đứa trẻ bất động, từng đứa một. Đó là tiếng gọi thầm, không hề được phát âm ra, vì vậy đứa trẻ cần phải thực sự tập trung để nghe tên của mình. Khi tên của trẻ được gọi, trẻ sẽ đứng dậy và đi về phía phát ra tiếng; trẻ cần phải bước đi nhẹ nhàng và cảnh giác, để làm sao không tạo ra bất kỳ tiếng động nào.

Khi trẻ trở nên quen thuộc với sự yên lặng, khả năng nghe của trẻ được tinh chỉnhđể cảm nhận âm tốt hơn. Những âm thanh lớn dần trở nên khó chịu tối với những người từng trải nghiệm thích thú với yên lặng, và khám phá ra thế giới của những âm thanh vi tế. Từ đây đứa trẻ dần hoàn thiện mình; trẻ đi nhẹ nhàng hơn, chú ý để không va vào bàn ghế, di chuyển ghế mà không gây ra tiếng động, và đặt đồ vật lên bàn với một sự tận tụy.

Contact Me on Zalo
Scroll to Top